Kết hợp nuôi trồng thủy sản với điện mặt trời tại đồng bằng sông Cửu Long

Với tốc độ gia tăng nhu cầu sử dụng điện hàng năm vào khoảng 10%, Việt Nam khó có thể đạt được mục tiêu giảm phát thải khí nhà kính từ 8% đến 25% trước năm 2030 theo Thỏa thuận Paris về biến đổi khí hậu (COP 21) nếu không thúc đẩy việc tăng cường sử dụng năng lượng tái tạo. Trong khi đó, việc nuôi trồng thủy sản tại đồng bằng sông Cửu Long ngày càng sử dụng nhiều nguồn nước ngầm để phục vụ sản xuất do tình trạng ô nhiễm nguồn nước mặt gia tăng. Cùng với việc tận dụng nước cho mục đích sinh hoạt và nông nghiệp, các hoạt động này đã dẫn đến tình trạng sụt lún đất nghiêm trọng. Do đó, sử dụng năng lượng tái tạo có thể giúp ngành thủy sản tại Việt Nam giảm áp lực lên tài nguyên đất, phát triển và bảo vệ môi trường một cách bền vững.

Trong khuôn khổ dự án “Hệ thống sản xuất tích hợp nuôi trồng thủy sản và năng lượng mặt trời cho hiệu quả sử dụng nguồn tài nguyên” (SHRIMPS), các mô đun điện mặt trời sẽ được lắp đặt trên mái của các nhà kính nuôi tôm tại một nhà máy thí điểm thuộc tỉnh Bạc Liêu. 

GIZ và các đối tác triển khai một dự án mới về kết hợp nuôi trồng thủy sản với điện mặt trời tại khu vực đồng bằng sông Cửu Long. (Ảnh: GIZ)

Dự kiến được thực hiện đến năm 2022, dự án sẽ tận dụng hiệu quả việc sử dụng đất nuôi trồng thủy sản, giảm lượng nước ngọt tiêu thụ và nước thải phát sinh, giảm phát thải khí CO2, trong khi đó vẫn duy trì nhiệt độ nước ổn định để tôm phát triển cũng như cải thiện điều kiện làm việc cho công nhân tại nhà máy.

Thay mặt Tổ chức GIZ, ông Tobias Cossen, Giám đốc dự án khẳng định: “Dự án sẽ cung cấp một giải pháp thiết thực nhằm tối ưu hóa việc sử dụng diện tích đất đồng thời cho sản xuất thực phẩm và năng lượng tại Việt Nam, cũng như góp phần hỗ trợ các vùng nuôi trồng thủy sản tại địa phương thích ứng tốt hơn với tác động của biến đổi khí hậu”.

“Chúng tôi sẽ giám sát hoạt động lắp đặt nhà máy thí điểm, tiếp đó sẽ chuyển giao công nghệ cho các doanh nghiệp thủy sản vừa và nhỏ tại các tỉnh khác, và cuối cùng sẽ nhân rộng ra các nước khác trong khu vực Đông Nam Á”, ông Tobias cho biết thêm.

Trước khi ký kết thỏa thuận, Viện Fraunhofer ISE đã thay mặt GIZ hoàn thành nghiên cứu tiền khả thi về tiềm năng kết hợp nuôi trồng thủy sản và điện mặt trời trong năm 2018. Fraunhofer ISE cũng đã thử nghiệm tính khả thi về kỹ thuật cũng như thương mại của việc kết hợp đồng thời diện tích đất cho hoạt động phát điện mặt trời và nuôi trồng thủy sản tại một vùng nuôi tôm cụ thể. 

Dự án sẽ tận dụng hiệu quả việc sử dụng đất nuôi trồng thủy sản, giảm lượng nước ngọt tiêu thụ và nước thải phát sinh, giảm phát thải khí CO2, trong khi đó vẫn duy trì nhiệt độ nước ổn định để tôm phát triển cũng như cải thiện điều kiện làm việc cho công nhân tại nhà máy. (Ảnh: GIZ)

Dự án này nằm trong khuôn khổ hợp tác nghiên cứu giữa Chính phủ Việt Nam và Chính phủ Đức. Bộ Giáo dục và Nghiên cứu Liên bang Đức (BMBF) tài trợ thực hiện dự án theo Chương trình khung “Nghiên cứu phát triển bền vững” (FONA3) thông qua hỗ trợ các hoạt động nghiên cứu và phát triển của các đối tác Fraunhofer ISE, Viện Sinh thái Thủy sản Thünen Đức, SMA Sunbelt Energy GmbH và Suntrace GmbH.

Các đối tác phía Việt Nam gồm Đại học Nông Lâm TPHCM, Viện Năng lượng Việt Nam, một công ty sản xuất tôm lớn tại Việt Nam và Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tỉnh Bạc Liêu.